This is an old revision of the document!
Table of Contents
Klimaatadaptieve maatregelen
Dit Referentieboek Klimaatbestendige Openbare Ruimte biedt inzicht in kosten voor de aanleg en het beheer van openbare ruimte, gekoppeld aan referentiebeelden van bestaande locaties. Het boekje dient als handvat in het maken van keuzes in de beginfase van projecten, waarbij nog geen sprake is van (schets)ontwerpen, maar waar inzicht in kosten voor inrichting van de openbare ruimte al wel gewenst is.
Klimaatadaptief inrichten wordt steeds vaker beschouwd als een wezenlijk onderdeel van de openbare ruimte. De Nederlandse overheid heeft het doel gesteld om in 2050 klimaatbestendig te zijn, mede hierdoor is de inpassing van klimaatadaptieve maatregelen dan ook steeds meer gemeengoed geworden. Een goede ontwikkeling, want inrichten met aandacht voor klimaatadaptatie geeft mogelijkheden tot het verbeteren van de waterhuishouding. Daarmee wordt wateroverlast verminderd en de kwaliteit van de leefomgeving verbeterd door te vergroenen en te verkoelen.
Als vertrekpunt zijn in dit kengetallenboek referentiebeelden opgenomen van verschillende soorten buitenruimte uit de Nederlandse praktijk. Deze referentiebeelden worden naar verschillende kwaliteits-uitvoeringsniveaus van de openbare ruimte geordend. Elk referentiebeeld is voorzien van kostenkengetallen en de mogelijke bijbehorende klimaatadaptieve maatregelen, inclusief de meerkosten of besparing. Naast de referentiebeelden zijn onder menuoptie Elementen ook losse elementen met bijbehorende prijzen te vinden.
Sumcity Advisory en Gebiedsmanagers zijn al vanaf de initiatief- en ontwerpfase betrokken bij de uitwerking van gebiedsontwikkelingen. Sumcity Advisory ondersteunt haar opdrachtgevers vanaf de eerste haalbaarheidsfases van gebiedsontwikkelingen met waardebepalingen, haalbaarheidsanalyses, grond- en vastgoedexploitatieberekeningen, beheersing van ontwikkelrisico’s en het sluiten van de benodigde overeenkomsten voor de realisatie. Gebiedsmanagers biedt civieltechnisch procesmanagement en begeleidt haar opdrachtgevers in de planuitwerking en realisatie van ruimtelijke projecten. Bij het uitwerken van de buitenruimte onderscheidt Gebiedsmanagers zich door het uitdragen van haar volhoudbaarheidsvisie door het concretiseren van thema’s zoals participatie, klimaatadaptatie en klimaatmitigatie (‘verduurzamen’).
Sumcity Advisory en Gebiedsmanagers zijn graag bereid hun kennis en expertise in te brengen bij het uitwerken van uw plannen om te komen tot een leefbare klimaatadaptieve buitenruimte!
Uitgangspunten bij kostenbenadering
Hieronder volgt een korte toelichting op de gehanteerde uitgangspunten ten aanzien van de bij de referentiebeelden behorende kosten. Het prijspeil van de kostenkengetallen is medio 2023. Alle in dit boekwerk genoemde prijzen zijn exclusief BTW.
Referentiebeelden De bedragen voor de referentiebeelden zijn gebaseerd op de kosten voor het leveren en aanbrengen van alle verhardingsmaterialen en elementen en inclusief wegfunderingen, straatmeubilair, bomen en rioleringen zoals op de foto’s en dwarsprofielen te zien zijn. De bedragen geven de aanneemsom per strekkende meter en vierkante meter weer.
(Bodem)Saneringswerkzaamheden Bij het ontgraven van grond voor de aanleg van wegen en watergangen is er van uit gegaan dat deze grond binnen het plan opnieuw gebruikt kan worden. Er zijn dus geen kosten berekend voor het afvoeren en storten van (verontreinigde) grond of voor enige andere werkzaamheden met betrekking tot (verontreinigde) materialen.
Watergangen De prijs per vierkante meter watergang is gebaseerd op een watergang van 50 meter, de breedte is aangegeven in de profieltekeningen. Bij de kademuur is gerekend met een ‘halve’ watergang, met aan één zijde de kademuur.
Losse elementen De bedragen bij de separate elementen zijn de prijzen voor leverantie ‘op het werk’.
🌧️ Afwatering
BOVENSTROOMSE AFSTROOM NAAR EEN WATERGANG
![]() | Het regenwater stroomt over het straatoppervlak naar openbaar groen en via het groen naar een watergang. Zo is er geen rioleringsstelsel nodig voor de afvoer van regenwater. |
BOVENSTROOMSE AFSTROOM NAAR EEN WADI
![]() | Goten in de straat voeren hemelwater af naar een waterberging in de omgeving. Dit draagt bij aan bewustwording en zichtbare afvoer. |
💧 Infiltratie
![]() | Waterpassende klinkers of voegen vergroten de infiltratiecapaciteit van het verhard oppervlak. Dit vermindert droogte en wateroverlast. |
![]() | Halfverharding met gras of ander groen laat water infiltreren en houdt het koeler. Geschikt voor parkeerplaatsen. |
🛠️ Riolering
![]() | Dit riool infiltreert regenwater via een doorlatende wand in de ondergrond. Bij lage waterstanden effectief om verdroging tegen te gaan. |
DIT RIOOL (DRAIN INFILTRATIE TRANSPORT)
![]() | DIT-riool voert regenwater af en infiltreert het tegelijkertijd. Speciaal geschikt bij hoge grondwaterstanden. |
🌊 Waterberging
WATERBERGING OP VERHARD OPPERVLAK
![]() | Gedeeltes van het plein of de straat worden verlaagd en bergen regenwater tijdelijk. Overtollig water wordt vertraagd afgevoerd. |
INFILTRATIEKRATTEN ONDER STRAATPROFIEL
WATERBERGING ONDER STRAATPROFIEL
![]() | Dichte ondergrondse bakken of tunnels bergen regenwater onder het straatprofiel en ontlasten het riool. |